Racibórz - zabytki

Zabytki Raciborza

Najstarsze znaleziska, znane z wykopalisk archeologicznych, pozwalają sądzić, iż rozwój osadniczy na terenie miasta sięga swymi początkami epoki neolitu. Odkryto też osady z epoki brązu, osady z kręgu kultury łużyckiej, osadę celtycką. Natrafiono na monety rzymskie oraz na wczesnośredniowieczne ciałopalne cmentarzysko kurhanowe.

Pierwszą wzmiankę o Raciborzu napotkać można w "Kronice" Galla Anonima, a pochodzi ona z roku 1108. Na przestrzeni wieków miasto przechodziło różne koleje losu i niemal wszystkie epoki pozostawiły tutaj swój ślad w postaci zachowanych po dziś dzień reliktów dawnej architektury i sztuki.

Poza odkrytymi budowlami z dębowych i sosnowych okrąglaków, do najstarszych i zarazem najcenniejszych zabytków architektury należą średniowieczne obiekty sakralne - gotyckie kościoły: Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, św. Jakuba, św. Ducha oraz "śląska perła gotyku" - zamkowa kaplica pod wezwaniem św. Tomasza Kantuaryjskiego. Zachowały się ponadto elementy świeckiego budownictwa z przełomu XII i XIV wieku, a mianowicie fragmenty murów obronnych z renesansową wieżą więzienną.

Barok również pozostawił po sobie głównie budowle sakralne: kościół pod wezwaniem Matki Bożej, kaplicę Gaszyńskich w kościele św. Jakuba oraz usytuowaną na rynku, będącą dziełem Jana Melchiora Öesterreicha, Kolumnę Maryjną. Wiek XIX to przede wszystkim rozwój architektury miejskiej. Przykładem może być późnoklasycystyczny budynek sądu, neogotycki zespół budynków więzienia, neorenesansowy budynek obecnego Zakładu Poprawczego, neorenesansowa poczta oraz budowle sakralne: neogotyckie kościoły pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela oraz św. Mikołaja.

Na uwagę zasługuje także budownictwo wieku XX. Kamienice przy ulicach Londzina, Batorego czy Staszica stanowią przykłady architektury secesyjnej, a zespoły budynków i osiedla przy ulicach Winnej, Bończyka, Czekoladowej - modernizmu lat dwudziestych i trzydziestych naszego wieku.