Gmina Kuźnia Raciborska

Kuźnia Raciborska:

• kościół zbudowany w 1903r. na miejscu drewnianego z 1646, świątynia neoromańska z elementami neogotyckimi,
• cmentarz z przełomu XIX i XX w. z kostnicą z roku 1910,
• figura św. Jana Nepomucena z 1747r.,
• krzyże przydrożne z początku XX w.,

Budziska:

• kapliczki: m.in. z ok. 1900r. z figurą św. Jana Nepomucena (I poł. XIX w.),

Jankowice:

• neogotycka kapliczka św. Izydora z ok. 1900r.,
• dwie leśniczówki z przełomu XIX i XX w.,

Ruda:

• kapliczki z początku XX w.,
• budynek szkolny z 1901r.,
• Ruda Kozielska:
• neogotycka kapliczka z ok. 1900r., wewnątrz m.in. rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem z XVII w.,
• krzyż przydrożny z ok. 1890r.,
• budynek szkolny z końca XIX w.,
• dwie leśniczówki z początku XX w.,

Rudy:

Opactwo Cystersów w Rudach Wielkich (zobacz stronę)

Początki zakonu cystersów w Rudach sięgają XIII wieku, kiedy to sprowadzono tam pierwszych zakonników. Opactwo rudzkie od średniowiecza było nie tylko ważnym ośrodkiem religijnym, ale i ośrodkiem nauki posiadającym bibliotekę i skryptorium. Klasztor był także ważnym ośrodkiem kulturalnym i szkolnym na Śląsku. W roku 1810 na mocy edyktu króla pruskiego Fryderyka Wilhelma II nastąpiła kasacja klasztoru, który w latach następnych przeszedł w prywatne ręce, zmieniając kolejno właścicieli i przeznaczenie - m.in. od 1813 do 1814 roku mieścił się tam szpital wojskowy. Obecnie, od roku 1998, rudzki zespół pałacowo-klasztorny wraz z częścią parku krajobrazowego jest we władaniu diecezji gliwickiej.

Skansen Kolei Wąskotorowej w Rudach (zobacz stronę)

utworzony staraniem Towarzystwa Miłośników Górnośląskiej Kolei Wąskotorowej, posiada oryginalną wartość historyczną. Zwiedzającym udostępnione zostały zbiory zabytków techniki wieku pary, nawiązujące w głównej mierze do czasów świetności kolei wąskotorowej, łączącej bezpośrednio Racibórz i Gliwice. Główną atrakcją skansenu są organizowane przejazdy turystyczne na odbudowanym odcinku dawnej trasy: z Rud do Stanicy (powiat gliwicki), dające możliwość zwiedzania urokliwych miejsc Rudzkiego Parku Krajobrazowego. Ciekawostką dla miłośników kolei będzie z pewnością zbudowany przez członków Towarzystwa "parowóz własnego projektu" oraz Bar Dworcowy, utrzymany w stylu lat 50-tych.

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny:

Budowę kościoła rozpoczęto po wprowadzeniu się do Rud całego konwentu zakonników. Konsekracja świątyni miała miejsce w roku 1303. Kościół rozbudowano ok. 1400r. i przebudowano w baroku. Po II wojnie światowej spaloną świątynię odbudowano,

• figura św. Jana Nepomucena z 1724r.,
• budynek gajowego, plebania z końca XIX w.,
• budynek dawnego szpitala zbudowanego w 1858r. i przebudowanego w 1910,
• budynek poczty z początku XX w.,
• budynki mieszkalne z połowy XIX w.,
• cmentarz założony na początku XIX w. z kościołem cmentarnym zbudowanym w latach 1880-84 na miejscu dawnej kaplicy,

Siedliska:

• młyn z początku XX w.,
• budynek szkolny z ok. 1910r.,
• kapliczka z 1872r.,
• drewniana chałupa z II połowy XIX w.,

Turze:

• neoromański kościół z 1901r.,
• dwie kapliczki z początku XIX w.,
• budynek młyna z końca XIX w.,
• kuźnia z II połowy XIX w.
•