W Raciborzu zaprezentowano ostateczną wersję Studium Wykonalności zbiornika Racibórz Dolny...

Zakończyły się już prace nad Studium Wykonalności zbiornika Racibórz Dolny. Obecnie raport ten jest przedmiotem konsultacji i uzgodnień. 24.10.br. w Starostwie Powiatowym w Raciborzu odbyło się spotkanie, podczas którego zaprezentowana została ostateczna wersja dokumentu. W rozmowach uczestniczyli dyrektorzy instytucji odpowiadających za zabezpieczenie przeciwpowodziowe, a także przedstawiciele samorządów gmin nadodrzańskich z województw śląskiego i opolskiego. Nad koncepcją zbiornika Racibórz zaczęto pracować już ponad 100 lat temu. Obecna koncepcja, opracowywana w ramach Studium Wykonalności, realizuje założenia podjęte w latach 70-tych opierające się na skojarzeniu etapowej koncepcji budowy zbiornika z sukcesywnym wyeksploatowaniem kruszywa w obrębie jego przyszłej czaszy. Po 1997 roku jako wiodącą funkcję zbiornika uznano ochronę przeciwpowodziową. - Koncepcja budowy zbiornika zakłada trzy etapy – informuje dr Lech Poprawski, Pełnomocnik Rządu ds. Programu Odra 2006. - Etap I został już zakończony, a przewidywał on budowę Polderu Buków, który oddany został do eksploatacji we wrześniu 2002 r. W II etapie planuje się budowę budowa zbiornika suchego Racibórz Dolny i ma to nastąpić w ciągu najbliższych 10 lat. III etap to już budowa zbiornika wielozadaniowego „mokrego”. Planujemy, że ten etap ukończony zostanie za ok. 40-50 lat z uwagi na dużą ilość kruszyw w zbiorniku – dodaje dr Poprawski. Studium Wykonalności zbiornika Racibórz Dolny opracowało konsorcjum trzech firm: Hydroprojekt Warszawa Sp. z o.o., JacobsGIBB Polska Sp. z o.o. z Warszawy i GIBB Polska Sp. z o.o. - Opracowane Studium Wykonalności zakłada dwie koncepcje budowy zbiornika Racibórz Dolny – projekt podstawowy, zaproponowany przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej i zatrudnionych konsultantów, i wariant społeczny zaproponowany przez Stowarzyszenie na rzecz Obrony przed Wysiedleniem Wsi Nieboczowy – informuje Józef Klepacz, zastępca dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gliwicach. Zasięg obwałowanej czaszy zbiornika, według projektu podstawowego, wymaga przesiedlenia 704 mieszkańców wsi Nieboczowy i Ligota Tworkowska. Sprzeciwiają się temu mieszkańcy Nieboczów, którzy założyli Stowarzyszenie na rzecz Obrony przed Wysiedleniem Wsi Nieboczowy. Stowarzyszenie skupia obecnie ponad 200 osób. Stowarzyszenie przedstawiło własną koncepcję budowy zbiornika, zakładającą jedynie wysiedlenie 172 mieszkańców Ligoty Tworkowskiej. Zgodnie z projektem podstawowym, długość obwałowań czaszy zbiornika wyniesie 22,35 km, a powierzchnia czaszy 26 km2. Z kolei wariant społeczny zakłada budowę 31,64 km obwałowań, a powierzchnia czaszy wyniesie 23 km2. Pojemność rezerwy powodziowej zbiornika wg projektu podstawowego wyniesie 185 mln m3, zaś wg wariantu społecznego – 154 mln m3. Ważny jest również aspekt ekonomiczny obu koncepcji. Gdyby zbiornik Racibórz Dolny został budowany wg projektu podstawowego, to czas budowy wyniósłby 4-5 lat (budowa rozpoczęłaby się w roku 2006 i zakończyła w 2010 r.). Koszt budowy zbiornika wyniósłby 593 mln zł. Z kolei w przypadku realizacji tej inwestycji wg wariantu społecznego, budowa zbiornika trwałaby 6 lat (rozpoczęłaby się w 2006 r., a zakończyła w 2011-2012 r.). Koszt budowy zbiornika wg wariantu społecznego wyniósłby 636 mln zł. Wedle jakiego projektu zbiornik Racibórz Dolny będzie budowany, okaże się jeszcze w tym roku. Do końca 2003 roku prowadzone bowiem będą konsultacje i uzgodnienia Studium Wykonalności zbiornika. Samorządowcy i eksperci w zakresie hydrologii i hydrotechniki podkreślają, że czynnik społeczny również powinien być brany pod uwagę. - Nie jesteśmy przeciwni budowie zbiornika Racibórz Dolny, gdyż mamy świadomość, ze jest to bardzo ważny element zabezpieczenia przewciwpowodziowego. Nie zgadzamy się jednak, by zbiornik był budowany w wersji zaproponowanej przez RZGW. Nie chcemy, by wieś Nieboczowy została zlikwidowana, bo jest piękna – tłumaczy obecny na spotkaniu przedstawiciel Stowarzyszenie na rzecz Obrony przed Wysiedleniem Wsi Nieboczowy. - Rozumiemy argumenty mieszkańców wsi Nieboczowy. Piękna jest cała ziemia raciborska. Musimy jednak pamiętać, że zbiornik Racibórz Dolny to bardzo ważny, strategiczny element kompleksowego zabezpieczenia przeciwpowodziowego gmin nadorzańskich od Raciborza, przez Opole, aż do Wrocławia – mówi Henryk Siedlaczek, Starosta Raciborski. - Dziś nie możemy jednoznacznie powiedzieć, za którą koncepcją się opowiadamy. Projekt podstawowy zapewnia ochronę przeciwpowodziową niemal wszystkim gmin nadodrzańskich. Poza tym argumentem „za” są również wyliczenia ekonomiczne. Wariant społeczny również bierzemy pod uwagę. Nie chcemy nic na siłę – podkreśla dr Lech Poprawski, Pełnomocnik Rządu ds. Programu Odra 2006. - Aby obronić naszą wieś przed wysiedleniem, zrobimy wszystko, co jest dopuszczalne przez polskie prawo – dodaje przedstawiciel Stowarzyszenie na rzecz Obrony przed Wysiedleniem Wsi Nieboczowy. Obecny na spotkaniu senator RP Adam Graczyński poinformował, że realizacja Programu Odra 2006 na szczeblu centralnym jest oceniana bardzo wysoko. - Prace nad Programem przebiegają zgodnie z wcześniej ustalonym harmonogramem. Mimo kłopotów finansowych w państwie, jestem przekonany, że budowa zbiornika Racibórz Dolny dojdzie do skutku. Całość Programu Odra 2006 realizowana jest ze środków budżetu państwa w 10%, wielką szansę widzimy w funduszach Unii Europejskiej – mówi senator RP Adam Graczyński, Przewodniczący Senackiej Komisji Ochrony Środowiska. Podczas spotkania przedstawiona została także aktualna sytuacja zabezpieczenia przeciwpowodziowego powiatu raciborskiego. - Z przedstawionych informacji wynika, że powiat raciborski i samo miasto Racibórz są bezpieczniejsze niż w roku 1997, kiedy to dotknęła nas klęska powodzi. Mieszkańcy powiatu mogą spać spokojnie. Trzeba jednak pamiętać, że bezpieczniej nie oznacza lepiej. Powiat raciborski wówczas będzie w pełni ochroniony przed wielką wodą, gdy powstanie zbiornik Racibórz Dolny – uważa Adam Hajduk, Wicestarosta Powiatu Raciborskiego. Prace nad Studium Wykonalności zbiornika Racibórz Dolny zostały już zakończone. Obecnie dokument jest przedmiotem konsultacji i uzgodnień, które potrwają do końca 2003 r. Jedno ze spotkań konsultacyjnych odbyło się 24.10.br. w Starostwie Powiatowym w Raciborzu. Wzięli w nim udział: Pełnomocnik Rządu ds. Programu Odra 2006 dr Lech Poprawski, dyrektor Wydziału Zarządzania Kryzysowego Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach, dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gliwicach, dyrektor Śląskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych, a także Przewodniczący Senackiej Komisji Ochrony Środowiska Adam Graczyński oraz przedstawiciele samorządów nadodrzańskich gmin z województw śląskiego i opolskiego. Przypomnijmy. Projektowany zbiornik Racibórz Dolny, o pojemności powodziowej 185 mln m3, może zapewnić bezpieczne przeprowadzenie fal powodziowych przez Racibórz i w znacznym stopniu zmniejszyć zagrożenie powodziowe w rejonie Opola i Wrocławia. Przeprowadzone obliczenia wykazały, że po wybudowaniu zbiornika maksymalne przepływy Odry w Raciborzu można by obniżyć do przepływu nawet 1625m3/s. Z kolei przy fali powodziowej, która wystąpiła w Raciborzu w 1997 r. i wynosiła ok. 3000 m3/s, uda się obniżyć przepływy do poziomu przepływu 1800 m3/s – co jest poziomem bezpiecznym dla Raciborza. Dalszą poprawę ochrony terenów poniżej Raciborza będzie można uzyskać w wyniku realizacji kolejnych inwestycji przeciwpowodziowych na Odrze i jej dopływach, przewidzianych w Programie Odra 2006. Program Odra 2006, na mocy ustawy z dnia 6 lipca 2001 r., uznany został przez Radę Ministrów i Sejm RP za program wieloletni. Do chwili obecnej zrealizowano szereg obiektów przewidzianych w Programie - m.in. Polder Buków i Kanał Ulgi w Opolu. Zbiornik Racibórz jest bardzo ważnym elementem systemu ochrony przeciwpowodziowej doliny Odry. Jedynie dzięki wybudowaniu tego zbiornika można będzie zmniejszyć wielkość fali powodziowej dopływającej z górnej Odry oraz zniwelować nakładanie się fal powodziowych Odry i Nysy Kłodzkiej.