Obchody 40. rocznicy śmerci Ks. Abpa Józefa F. Gawliny w Raciborzu...

We wrześniu mija 40. rocznica śmierci syna ziemi raciborskiej, biskupa polowego Wojska Polskiego, ks. abpa Józefa Feliksa Gawliny. Grób żołnierza i opiekuna duchowego Polaków rozsianych po całym świecie - którym, tak jak jemu, nie pozwolono powrócić do ziemi ojczystej - znajduje się na polskim cmentarzu na Monte Cassino.

Z inicjatywy Towarzystwa Miłośników Ziemi Raciborskiej, w Raciborzu zorganizowane zostały obchody 40. rocznicy śmierci abpa Gawliny. Zainaugurowane zostaną 19 września br. O godz. 10.00 w raciborskim Muzeum rozpocznie się sesja popularno-naukowa poświęcona postaci Józefa Gawilny. Prof. dr hab. Franciszek Marek wygłosi referat pt. "Społeczeństwo śląskie i jego duchowieństwo", a dr Janusz Radłowski wykład zatytułowany "Biskup Polowy Wojsk Polskich Gen. Dywizji Arcybiskup Józef Feliks Gawlina". Sesję w Muzeum uświetni koncert Młodzieżowego Chóru Mieszanego "Strzecha" pod dyr. Piotra Libery. O 12.00 w kościele pw. Wniebowzięcia Maryi Panny w Raciborzu rozpocznie się natomiast uroczysta msza święta.

W ramach obchodów 40. rocznicy śmierci Ks. Abp. Józefa Gawliny zorganizowane zostaną także m.in. konkursy szkolne poświęcone postaci Biskupa Polowego Wojsk Polskich. Organizatorem obchodów jest Towarzystwo Miłośników Ziemi Raciborskiej, a współorganizatorem Starostwo Powiatowe w Raciborzu. Patronat honorowy nad obchodami objął Starosta Raciborski Henryk Siedlaczek. Patronat medialny: Radio Vanessa FM, "Tygodnik Nowiny Raciborskie", Telewizja Kablowa "Sat-Kom" i Raciborski Portal Internetowy "www.raciborz.com.pl".

Ks. Abp Józef Feliks Gawlina (1892 - 1964)

Ks. Abp Józef Gawlina urodził się 18 listopada 1892 r. w Strzybniku koło Raciborza. W seminarium we Wrocławiu ukończył filozofię i teologię. Tuż przed święceniami zabrany został do Armii Pruskiej i wysłany na front palestyński. W 1918 r. dostał się do niewoli. Po powrocie na Śląsk otrzymał święcenia kapłańskie (19 czerwca 1921 r.).

Pracę duszpasterską rozpoczął w parafii Dębieńsko, potem duszpasterzował w parafii Tychy, a następnie przeniósł się do Katowic, gdzie został sekretarzem generalnym nowo powstałej Kurii Biskupiej w Katowicach. Ksiądz Gawlina prowadził Akcję Katolicką i redagował dwa tygodniki katolickie: "Gościa Niedzielnego" i "Samstagsbote". W 1926 r. Episkopat Polski założył Katolicką Agencję Prasową, a jej organizację powierzył księdzu Gawlinie. W 1927 r. zaczęły się ukazywać codzienne komunikaty polskie oraz tygodniowe w języku angielskim, francuskim, niemieckim i włoskim. Za te i inne zasługi od papieża Piusa XI ksiądz Gawlina otrzymał godność prałata.

W 1930 r. ks. Gawlina powrócił na Śląsk, by na krótko objąć parafię św. Barbary w Królewskiej Hucie (Chorzów). 15 lutego 1933 r. został mianowany biskupem polowym Wojska Polskiego. Sakrę biskupią otrzymał z rąk kardynała Prymasa Augusta Hlonda wśród swych parafian w Królewskiej Hucie w dniu swego patrona - 19 marca 1933 r. Aż do zakończenia II wojny światowej był związany z Wojskiem Polskim. Towarzyszył żołnierzom w czasie niepewnego pokoju europejskiego lat trzydziestych, był z nimi, kiedy z koszar szli na front. W kampanii wrześniowej został ciężko ranny.

Po zaleczeniu ran, przekroczył granicę i udał się do Rzymu, a następnie do Francji i Anglii, gdzie był równocześnie członkiem Rady Narodowej i prezesem Komisji do Spraw Zagranicznych. Pozostał na Zachodzie, szukając nowych możliwości utwierdzania nadziei i dodawania otuchy.

Po pakcie polsko-rosyjskim w 1941 r. bp Gawlina udał się do Rosji, by objąć opiekę nad żołnierzami polskimi i deportowaną z Polski ludnością. Jego zamiarowi pozostania z wygnańcami polskimi położyła kres rosyjska nota dyplomatyczna, z powodu której musiał Rosję natychmiast opuścić. Udał się do Persji, Mezopotamii i Palestyny, a w 1943 r. - do Stanów Zjednoczonych, gdzie chciał przedstawić prawdziwe zamiary rosyjskiego komunizmu w stosunku do reszty świata.

W marcu 1944 r. bp Gawlina pośpieszył na front włoski, gdzie z 2. Korpusem Polskim pod dowództwem generała dywizji Władysława Andersa stanął na Monte Cassino. Wojsko polskie odniosło zwycięstwo 18 maja 1944 r., w bitwie zginęło ponad tysiąc żołnierzy polskich.

Po zakończeniu wojny, w 1945 r., bp Galwina został ordynariuszem Polaków w Niemczech, a w 1949 r. papież Pius XII mianował go opiekunem polskich uchodźców w świecie. W listopadzie 1952 r. został arcybiskupem. Przeprowadzał wizytacje polskich parafii w Anglii, Niemczech, Francji, Belgii, Holandii, Szwajcarii, Turcji, Ameryce i Australii. Ostatnią wizytę odbył w sierpniu 1964 r.

Abp Gawlina otrzymał szereg odznaczeń państwowych i wojskowych, między innymi: Virtuti Militari, Krzyż Monte Cassino, angielski "Commander of British Empire", włoską komandorię z gwiazdami, wielki krzyż maltański i wiele innych. W wojsku polskim miał stopień generała dywizji.

W niedzielę 20 września 1964 r. Ksiądz Arcybiskup opracowywał przemówienie na temat opieki duszpasterskiej nad emigracją; miał je wygłosić nazajutrz. Odczytał je w Auli Soborowej abp Baraniak - już po śmierci abpa Gawliny, który zmarł nagle w nocy z niedzieli na poniedziałek, 21 września.

Szczątki zmarłego Arcybiskupa spoczęły na Monte Cassino. Takie było życzenie Biskupa Polowego - chciał na zmartwychwstanie i sąd ostateczny oczekiwać wśród żołnierzy.

/na podst. tekstu Kazimierza Głowackiego/