Dziś - z tragaczykami, a w poniedziałek konno - wielkanocne zwyczaje i obrzędy w powiecie raciborskim

W powiecie raciborskim (m.in. w Kuźni Raciborskiej, Nędzy, Krzanowicach) w Wielkim Tygodniu można spotkać grupy chłopców z tragaczykami i kołatkami. Dawniej wierzono, że ten przedświąteczny klekot odpędza ze wsi złe czary. Po mszy w Wielki Czwartek, gromadzą się chłopcy i dzielą się na grupy, każda z grup krąży po swojej części wsi. Chłopcy maszerują w dwóch szeregach i wystukują na przemian ten sam rytm. Zatrzymują się przed krzyżem i kapliczkami. Za klekotanie odwiedzani mieszkańcy wsi ofiarowują im słodycze, owoce i pieniądze.

Innym ciekawym zwyczajem w okresie wielkanocnym praktykowanym na ziemi raciborskiej jest produkcja kroszonek. Kroszonka to zabarwione jajo zdobione metodą rytowniczą (drapane), ozdabiane tradycyjnymi ornamentami roślinnymi: palmy, kwiaty, liście, których wzory są często spotykane także w haftowanych obrusach, zasłonach, dekoracyjnej pościeli (kapach), strojach i malarstwie ludowym. Różnorodność wzorów zależy od inwencji artystycznej samego twórcy.

W poniedziałek wielkanocny cztery miejscowości Raciborszczyzny (Pietrowice Wielkie, Bieńkowice, Sudół, Zawada Książęca) zapraszają na tradycyjne Osterreiten, czyli procesję dziękczynną.

Procesje konne wielkanocne, z okazji św. Floriana i św. Mikołaja to obrzędy unikalne w skali naszego kraju. Z roku na rok stają się coraz większą atrakcją, coraz większym wydarzeniem medialnym – w roku 2009 relacje z procesji zagościły na antenie największych telewizji ogólnopolskich.

Procesję rozpoczyna uroczysta msza, po której uroczyście biją dzwony z wieży kościelnej i wyrusza orszak. W dorożce przygrywa orkiestra dęta, słychać pieśni, jeźdźcy jadą trójkami na koniach, paradnie przystrojonych wstęgami i kwiatami. Na przedzie jedzie proboszcz ubrany w liturgiczne szaty, a towarzyszą mu najzacniejsi gospodarze, dzierżąc krucyfiks i figurkę Chrystusa Zmartwychwstałego. Po objeździe pól jeźdźcy wracają do wsi galopem.

/Na podstawie: 'Wierzenia, zwyczaje i obrzędy. Folklor pogranicza polsko-czeskiego'. Autor: Kornelia Lach./

Obrzędy, zwyczaje i tradycje Raciborszczyzny są promowane w ramach projektu "Śląski Spichlerz - tradycje kulturowe ziemi raciborskiej". W części rzeczowej projekt będzie obejmował m.in.: produkcję filmów nt. wydarzeń kulturalnych ziemi raciborskiej; reklamę produktów kulturowych w radio oraz organizację dwóch imprez promujących wydarzenia kulturalne ziemi raciborskiej (maj 2010 oraz maj 2011).

Wartość całkowita projektu: 281 270,00 zł
Dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 239 079,50 zł
Wkład własny Powiatu Raciborskiego: 42 190,50 zł

Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013 Działanie 4.3 Promocja kultury.

Beneficjentem projektu jest Powiat Raciborski, a jednostką realizującą Agencja Promocji Ziemi Raciborskiej i Wspierania Przedsiębiorczości na Zamku Piastowskim w Raciborzu.